«ԱՐԵՎ» – ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՀԵՔԻԱԹՆԵՐ
Բովանդակություն Առաջաբան 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64
40. ՀԱՐՍԸ ԽԵԼՔԻ Ա ԳԱԼԻ
Բովանդակություն Առաջաբան 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64
Մի մարդ ու մի կնիկ են լինում, ունենում են մի տղա։ Տղի տարիքը, որ հասնում ա, պսակում են սրան, հարս բերում տուն, միտք են անում, թե տանը մի ջուխտ ձեռ կավելանա, գործները կհեշտանա, ձեռ ու ոտ անող, էփող-թափող կլինի։
Ամա էս ջահել հարսը, որ ասես, մատը մատին լի խփում. ուտում ա, խմում, ցերեկը պառկում հանգստանում, գիշերն էլ մտնում մարդի ծոցը քնում։ Ամեն բանին բանգետ ա, տունն ավլելուն անգետ ա։ Չէ որ թամբալի համար շաբաթումը յոթ կիրակի կա։
Սի օր, էրկու օր, իրեք օր, մախլաս, մի ամիս։ Հերն ու մերը ձեն չեն հանում, չունքի չեն ուզում, որ իրենց որդու ու նրա կնկա միջին անհամություն լինի։ Ամա դե, ասիլն էլ ա ցավ, չասիլն էլ։
Միտք են անում թե ո՞նց հասկացնեն հարսին, որ ախր տանը գործ անիլ ա պետք, մերն ասում ա.
— Ալևոր,— ասում ա,— ես վեր կունեմ ավելը, տունը մթամ թե ավլելու, դու ավելը ձեռքիցս կառնես, կասես, էդ քու տարիքին հասած կնկան չի սազի, թող, ես կավլեմ։
Ես էլ կասեմ՝ էդ ո՞նց ա, որ իմ տարիքին չի սազի, բա դու ինձանից տարիքով մեծ ես, քեզ կսազի՞։
Էդպեսով, մեր հարսը գլխի կընկնի, մեր՝ ձեռիցը ավելը կառնի, ինքը կավլի։
Էգսի օրը, որ հարսը ակուշկի առաջին նստած ծամոն ծամելով, քուչովը գնացող-էկողին ա թամաշ անում, սկեսուրն ասում ա.
— Էրկու օր էլավ, էս տունը չի ավլվել, մեր ավելը հրեն դռան տակին ա, վեր՝ ունեմ, — ասում ա,— ավլեմ։
Վեր ա կենում, ավելը վեր ունում, մթամ թե՝ ավչի։ Էստեղ սկեսրարը ավելը ձեռիցը խլում ա, ասում.
— Դա ի՞նչ քու անելու բանն ա, որ ուզում ես անես։ Տարիքդ առած կնիկ ես, էդ քեզ հեչ սազական չի։ Թող, ես կավլեմ։
— Վո՜ւյ, քոռանամ ես,— ասում ա սկեսուրը,— բա տուն ավլելը քու բանն ա՞։ Թող, ես կավլեմ,— ասում ա ու ավելը մարդու ձեռիցը խլում։
Սա՝ հա՛, նա՝ չէ՛։ Ես պետք ա ավլեմ, չէ՝ ես պետք ա ավլեմ։ Հարսը մտիկ ա տալիս սրանց, ճմլկոտելռվ, ծամոնը բերանին ծոր տալով ասում ա.
— Բա, էդ ի՞նչ ա, որ դրա համար կռիվ եք անում իրար հետ։ Մի օր թող մեկդ ավլի, մի օր էլ՝ մեկդ։
Տղեն, որ տուն մտած ա լինում, էս որ լսում ա, ասում ա.
— Շատ խելոք ես ասում,— ասում ա,— ամա առ,— ասում ա,— էս մեր ավելը տալիս եմ քեզ փեշքեշ, տար հորանցդ, մորդ ձեռը տուր, թող քեզ ավլիլ սովորացնի,— ասում ա,— մինչև լավ չսովորես, ետ չգաս մեր տունը, մնա հորանցդ տանը։
* * *
Էս իմ պատմածն էլ իսկական էլած բան ա։
Մեզ էն տղի մերն ա պատմել իրենց գլխի էկածը։ Հարսի անունն էլ շատ լավ գիտեմ, համա դեռ չեմ ասի, որ չխայտառակվի աշխարքով մեկ։ Բալքի ինձ լսելուց հետո խելքի ա գալիս։
Էստեղ տատս վեր կացավ թե.
— Էդ ի՞նչ ես ասում, ալևոր,— ասում ա,— դու ուզում ես, թե հասած, մարդու գնացած կնկանը նոր տան գործ անիլ սովորացնես։ Ասում ա,— բան չի դառնալ։ Աղջկան էրեխությունիցը պետք ա բան անիլ սովորացնես։
— Դու էլ ես դրուստ,— ասեց պապս,— ամա, ո՞վ գիտա, բալքի խելքի գա էն ջահել հարսը։
— Որ խելքի գա լավ ա, խելքով մարդը ամեհի գազանին էլ կարա հաղթի, դե լսեք մի հեքիաթ էլ պատմեմ մարդու խելոք արարմունքի մասին։
Բովանդակություն Առաջաբան 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64
Լրացուցիչ տեղեկություններ |
Աղբյուր՝ Երևան, «Սովետական գրող», 1980թ.: |
Տես նաև |