«ԱՐԵՎ» – ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ՀԵՔԻԱԹՆԵՐ

---

Բովանդակություն Առաջաբան 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64

---

41. ԱՌՅՈԻԾԻ ՈՒ ԿԱՏՎԻ ՀԵՔԻԱԹԸ

Մի աղքատ մարդ ա լինում՝ անունը Շաբո։ Սրա ունեցածը՝ հագի շորն ա լինում, մի կացին ու մի կատու։ Էս Շաբոն ամեն օր անտառն ա գնում, մի շալակ փետ կոտրում, բերում ծախում, իրա գլուխը պահում։ Կատուն էլ՝ մուկ բռնելով ա կշտանում։

Մի անգամ էլ, կատուն հետևիցը գալիս ա ծմակը փետ անելու։ Մի ծառ ա գտնում, սկսում ա ճղատել, ամա ծառը խլոտ ա լինում, դժվար ա ճղվում, շատ ա չարչարվում էս խեղճ Շաբոն, բայց դե փորձված մարդ, սեպեր խփելով, իրա բանը առաջ ա տանում։

Սրա կատուն էլ, դես դեն ընկած, քոլի մուկ ա բռնում ուտում։ Էսպես, մկների բներ ման գալով, կատուն հեռանում ա մարդուց։ Մին էլ տեսնում ա հրեն, դեմը կանգնած ա մի առյուծ։

Էս առյուծը, զարմացած նայում ա կատվի գլխին, ոտներին, ջանին, ու ասում,

— Կատու ախպեր, դու ոնց որ մեր ազգիցը լինե՞ս։

Կատուն, թե,

— Հա, ձեր ազգիցն եմ։

— Բա որ մեր ազգիցն ես, էդ ո՞նց ա, որ էդքան պուճուր ես։

— Առյուծ ախպեր,— ասում ա կատուն,— գիդում չեմ, բանն ինչումն ա, ամա, տր դու էլ մարդու ճանկը ընկնես՝ դու էլ կպուճուրանաս։

— Կատու ախպեր,— ասում ա առյուծը,— մարդը էդ ի՞նչ բան ա, որ քեզ էդքան պուճուրացրել ա։

Կատուն թե՝ թե ուզում ես տեսնես, արի գնանք, տես։ Էրկուսով գալիս են Շաբոյի մոտ։

— Բարի օր, մարդ ախպեր,— ասում ա առյուծը։ Մարդը թե,

— Աստծու բարին։

— Մարդ ախպեր,— ասում ա առյուծը,— լսել եմ, շատ ուժով ես, արի կոխ բռնենք։

Շաբոն մին վախում ա, թե՝ ո՞նց ազատվեմ սրա ձեռիցը, մին էլ միտք ա անում, թե՝ բա խելքը մարդուն ինչի համար ա տված։

— Առյուծ ախպեր,— ասում ա Շաբոն,— դու ուժով ե՞ս։

— Հա, շատ ուժով եմ,— ասում ա առյուծը։

— Դե, որ ուժով ես,— ասում ա Շաբոն,— մի ոտդ դիր էս ծառի ճեղքումը, տեսնեմ ուժդ ինչքան ա։

Առյուծի ոտը դնում ա էն դժվար ճղվելիք ծառի ճեղքի մեջը թե չէ, Շաբոն սեպին խփում ա, սեպը դուրս ա պրծնում, առյուծի ոտը պինդ հուպ տալիս։ Դես ա ընկնում գազանը, դեն ա քաշում՝ բան չի դառնում։

Մարդը կացինն առնվում ա՝ տուր թե կտաս գազանի գլխին։

Առյուծը ձեն ա տալիս։

— Կատու ախպեր, որ քու չափ պուճուրանամ, բաց ա թողնելո՞ւ ինձ։

— Քու տունը քանդվի,— ասում ա կատուն,— որդիան ա բաց թողնելու, էնա սպանել ա պրծել։

Էսպես, մարդը իրա խելքի շնորհիվ համ գազանի ձեռիցն ա ազատվում, համ էլ կաշվիցը քուրք կարում, ձմեռները ջանը տաքացնում։

 

Լրացուցիչ տեղեկություններ

Աղբյուր՝ Երևան, «Սովետական գրող», 1980թ.: Տրամադրել է՝ Միքայել Յալանուզյանը

Տես նաև

Հովհաննես Թումանյան. Հեքիաթներ